ʻO wai koʻuʻenemi?

ʻAʻole wau e poina i kēlā lā pōpilikia ma Durban, ʻApelika Hema. He 13 koʻu mau makahiki a ke pāʻani nei wau i ka pā ma ke alo o mua me koʻu mau kaikaina, nā kaikuahine a me nā hoa aloha i kahi lā lā hauʻoli o ka hauʻoli i ka wā i hea aku ai koʻu makuahine i ka ʻohana i loko. Ua hele ka waimaka i kona mau maka i kona paʻa ʻana i kahi ʻatikala nūpepa i hōʻike i ka make weliweli o koʻu makuakāne ma East Africa.

ʻO nā kūlana e pili ana i kona make i hāpai ʻia i kekahi mau māka nīnau. Eia nō naʻe, e hōʻike ana nā mea āpau he mea hōʻeha ʻo ia i ke Kaua Mao Mao, i hana ʻia mai 1952 a i 1960 a i kuhikuhi ʻia e kūʻē i ke aupuni kolone o Kenya. ʻO ka pūʻulu hana nui i ka hakakā kaua mai ka Kikuyu, ka ʻohana nui ma Kenya. ʻOiai ke kuhikuhi kūʻē ʻia i ka mana kolone o Beritania a me nā poʻe noho keʻokeʻo, aia kekahi hakakā hakakā ma waena o Mao Mao a me ka poʻe kūpaʻa ʻo ʻApelika. He mea nui koʻu makuakāne i ka regiment Kenyan i kēlā manawa a he mea nui i ke kaua a no laila ma ka papa inoa kaulana. Ua hopohopo nui wau, huikau, a huhū loa i koʻu wā ʻōpio. ʻO ka mea wale nō aʻu e ʻike nei no ka nalo ʻana o kuʻu makuakāne aloha. Ma hope koke iho o ka pau ʻana o ke kaua. Ua hoʻolālā ʻo ia e neʻe i ʻApelika Hema me mākou i kekahi mau mahina. I kēlā manawa, ʻaʻole maopopo iaʻu ke kumu kūpono o ke kaua a ʻike wale wau e hakakā ana koʻu makuakāne i kahi hui hoʻoweliweli. ʻO ia ka ʻenemi nāna i hoʻolilo ke ola i nā makamaka he nui loa iā mākou.

ʻAʻole wale mākou e kūlia me ka pohō kaumaha, akā ua kū pū mākou me ka mea hiki iā mākou ke kū i kahi ola o ka ilihune nui loa no ka hōʻole ʻana o nā luna mokuʻāina e uku iā mākou i ka waiwai o kā mākou waiwai ma East Africa. Ua kū koʻu makuahine i ka pilikia o ka loaʻa ʻana o kahi hana a me ka hānai ʻana i ʻelima mau makahiki o ke kula ma ka uku liʻiliʻi. Eia nō naʻe, i nā makahiki i hala aku, ua kūpaʻa wau i koʻu hoʻomana Karistiano a ʻaʻole i hoʻonāukiuki i ka huhū a i ʻole inaina i ka poʻe i kuleana no ka make weliweli a koʻu makuakāne.

ʻAʻohe ala ʻē aʻe

ʻO nā ʻōlelo a Iesu i ʻōlelo ai i kona kau ʻana ma luna o ke keʻa, e nānā ana i ka poʻe i hōʻino, hoʻomāʻewaʻewa, hahau, kau iā ia ma ke keʻa a nānā iā ia e make ana me ka ʻeha, ua hōʻoluʻolu iaʻu i koʻu ʻeha: "E ka Makua, e kala mai iā ʻoe no ka mea ʻaʻole lākou ʻike i kā lākou hana."
ʻO ka kaulia ʻana o Iesu ma ke keʻa e nā alakaʻi haipule pono o ia wā, nā kākau ʻōlelo a me nā Parisaio, ua ʻūlū ʻia i loko o ka politika, ka mana a me ka hōʻoluʻolu i ko lākou honua ponoʻī. Ua ulu lākou i kēia ao a ua aʻa lākou i ko lākou psyche ponoʻī a me nā kuʻuna moʻomeheu o ko lākou manawa. ʻO ka ʻōlelo a Iesu i haʻi aku ai he mea hoʻoweliweli koʻikoʻi i ka hoʻomau ʻana o kēia ao. No laila ua hoʻolālā lākou i kahi hoʻolālā e lawe iā ia i ka hoʻokolokolo a kau iā ia ma ke keʻa. Ua hewa loa ia hana ʻana, akā ʻaʻole lākou i ʻike i kekahi ala ʻē aʻe.


ʻO nā koa Roma he ʻāpana ia o kekahi honua ʻē aʻe, he ʻāpana o kahi aupuni imperialist. Ua ukali wale lākou i nā kauoha a ko lākou poʻe kiʻekiʻe e like me ka hana a kekahi koa kūpaʻa ʻē aʻe. ʻAʻole lākou i ʻike i kahi ala ʻē aʻe.

ʻO wau pū kekahi e alo i ka ʻoiaʻiʻo: ua hopu ʻia nā kipi Mao Mao i kahi kaua kolohe e pili ana i ke ola. Ua hoʻohoka ʻia kou kūʻokoʻa. Ua ulu lākou i ka hilinaʻi i kā lākou kumu a koho i ke ala o ka hana ʻino e hoʻopaʻa i ke kūʻokoʻa. ʻAʻole lākou i ʻike i kahi ala ʻē aʻe. Ma hope o nā makahiki he nui, i ka makahiki 1997, ua kono ʻia wau e lilo i mea haʻi ʻōlelo i kahi hālāwai kokoke i Kibirichia ma ka ʻaoʻao hikina o Meru ma Kenya. He manawa kūpono loa ia e ʻimi ai i koʻu aʻa a hōʻike i kaʻu wahine a me kaʻu mau keiki i ke ʻano weliweli o Kenya, a ua hauʻoli lākou me ia.

I kaʻu kamaʻilio hoʻomaka ʻana ua kamaʻilio wau e pili ana i ka wā kamaliʻi aʻu i hauʻoli ai i kēia ʻāina nani, akā ʻaʻole wau i kamaʻilio e pili ana i ka ʻaoʻao pouli o ke kaua a me ka make ʻana o koʻu makuakāne. Ma hope koke iho o koʻu helehelena, hele mai kahi kāne ʻelemakule lauoho hina iaʻu, e hele ana ma luna o kahi lāʻau a me ka minoʻaka nui ma kona mau maka. Hoʻopuni ʻia e kahi hui hoihoi o kahi o ʻewalu moʻopuna, ua noi ʻo ia iaʻu e noho i lalo no ka mea makemake ʻo ia e haʻi iaʻu i kekahi mea.

Ua ukali ʻia e kahi manawa hoʻopā o kahi pīhoihoi i manaʻo ʻole ʻia. Ua kamaʻilio ākea ʻo ia e pili ana i ke kaua a me ke ʻano he lālā o ka Kikuju, i loko o kahi kaua weliweli. Ua lohe au mai kēlā ʻaoʻao o ka hakakā. Ua ʻōlelo ʻo ia he ʻāpana ʻo ia o kahi neʻe i makemake e noho manuahi a hana i nā ʻāina i lawe ʻia mai lākou. ʻO ka mea kaumaha, ua nalowale ʻo ia a me nā kaukani ʻē aʻe i nā mea aloha, me nā wahine a me nā keiki. Ua nana mai keia keonimana Kalikiano pumehana ia'u me na maka i piha i ke aloha, a i mai la, "Ke minamina nui nei au i ka make ana o kou makuakane." Ua paakiki ia'u ke kaohi i ka waimaka. Eia mākou, ke kamaʻilio nei ma ke ʻano he mau Kalikiano i kekahi mau makahiki ma hope mai, ua hele mua ma nā ʻaoʻao kūʻē i kekahi o nā kaua ʻino loa o Kenya, ʻoiai he keiki naʻaupō wau i ka manawa o ka hakakā.
 
Hoʻopili koke mākou i ka pilina hohonu. ʻOiai ʻaʻole wau i ʻike i ka ʻehaʻeha i ka poʻe i kuleana no ka make ʻana o koʻu makuakāne, ua manaʻo wau i kahi kuʻikahi hohonu me ka mōʻaukala. Pilipi 4,7 A laila hiki mai i koʻu manaʻo, "A ʻo ka maluhia o ke Akua, ka mea i ʻoi aku ma mua o nā mea ʻike a pau, e mālama i ko ʻoukou naʻau a me ko ʻoukou manaʻo i loko o Kristo Iesū." ʻO ko mākou mau aʻa i loko o Kristo i lawe mai iā mākou i ka ho'ōla, a laila e uhaʻi i ka pōʻai o ka ʻeha a mākou i hoʻohana ai i ka hapa nui o ko mākou ola. Ua piha mākou i kahi manaʻo hoʻomaha a me ka hoʻokuʻu ʻia. ʻO ke ala a ke Akua i hoʻohui ai iā mākou e hōʻike ana i ka lapuwale o ke kaua, ka hakakā a me ka huhū. I ka hapanui o nā hihia, ʻaʻohe ʻaoʻao i lanakila maoli. He mea ʻeha ka naʻau i ka ʻike ʻana i nā Karistiano e hakakā nei i nā Karistiano ma ka inoa o kā lākou mau kumu. I ka wā kaua, pule nā ​​ʻaoʻao ʻelua i ke Akua a noi aku iā ia e ʻaoʻao me lākou, a i ka wā maluhia, ʻoi aku ka nui o nā Karistiano hoʻokahi i mau hoaaloha.

E aʻo e hoʻokuʻu

Ua kōkua kēia hālāwai hoʻololi i ke ola iaʻu e hoʻomaopopo maikaʻi i nā paukū Baibala e ʻōlelo nei no ke aloha ʻana i nā ʻenemi (Luke. 6,27-36). Ma waho aʻe o kahi kūlana kaua, pono pū ka nīnau ʻo wai ko mākou ʻenemi a ʻenemi? Pehea ka poʻe a mākou e hālāwai ai i kēlā me kēia lā? Ke hoʻoulu nei mākou i ka inaina a me ka makemake ʻole i kekahi? Kūʻē paha i ka manakia ʻaʻole mākou e launa pū me? E kūʻē paha i ka hoa hilinaʻi nāna i hōʻeha nui iā mākou? Kūʻē paha i ka hoalauna a mākou e kūʻē nei?

ʻAʻole pāpā ka ʻōlelo a Luka i ka hana hewa. Akā, e pili ana i ka mālama ʻana i ke kiʻi nui i ko mākou hoʻomaʻamaʻa ʻana i ke kala ʻana, ka lokomaikaʻi, ka lokomaikaʻi a me ka hoʻolauleʻa a lilo i kanaka a Kristo i hea mai ai iā mākou. E pili ana i ke aʻo ʻana i ke aloha e like me ke aloha o ke Akua i ko mākou ulu ʻana a ulu ʻana ma ke ʻano he Kristiano. Hiki i ka ʻawaʻawa a me ka hōʻole ʻana ke pahele a hoʻomalu iā mākou. ʻO ke aʻo ʻana e hoʻokuʻu, ma ka waiho ʻana i nā lima o ke Akua i nā kūlana hiki ʻole iā mākou ke hoʻomalu a hoʻoikaika paha, e hana i ka ʻokoʻa maoli. Ma Ioane 8,31-32 Paipai Iesu iā kākou e hoʻolohe i kāna mau ʻōlelo a hana e like me ia: "Inā e mālama ʻoukou i kaʻu ʻōlelo, he poʻe haumāna ʻiʻo ʻoukou naʻu, a e ʻike ʻoukou i ka ʻoiaʻiʻo, a na ka ʻoiaʻiʻo e hoʻokuʻu iā ʻoukou." ʻO kēia ke kī o ke kūʻokoʻa i kāna aloha.

na Robert Klynsmith


PDFʻO wai koʻuʻenemi?