Audio
ʻO ke Akua:ʻEkolu akua?
Ke ʻōlelo mai nei ka ʻohana Trinity he ʻekolu akua?
Manaʻo hewa kekahi poʻe ʻo ke aʻo ʻana o ka Trinity [ke aʻo ʻana o ka Trinity] aia ʻekolu akua ke hoʻohana ʻia ka huaʻōlelo "kanaka". 'Ōlelo lākou penei: inā he "kanaka" maoli ke Akua ka Makua, a laila he akua ʻo ia i loko ona (no ka mea, loaʻa iā ia nā ʻano o ke akua). E helu ʻo ia he "akua". Pela no ke Keiki a me ka Uhane Hemolele. No laila, ʻekolu akua kaʻawale.
He manaʻo kuhihewa kēia e pili ana i ka manaʻo Trinitarian. ʻOiaʻiʻo, ʻo ke aʻo ʻana o ka Trinity ʻaʻole ia e hōʻike i ka Makua, ke Keiki, a me ka ʻUhane Hemolele e hoʻopiha i ke ʻano piha o ke Akua i loko o lākou iho. ʻAʻole pono mākou e huikau i ka tritheism me ka Trinity. ʻO ka mea a ka Trinity e ʻōlelo ai e pili ana i ke Akua, hoʻokahi ke Akua ma ke ʻano o ke ʻano, akā ʻekolu ma ke ʻano o nā ʻokoʻa kūloko o ia ʻano. Ua wehewehe ʻo Emery Bancroft i ka mea aʻo Karistiano e like me kēia ma ka Christian Theology, pp. 87-88:
"ʻO ka makua kāne ʻaʻole he Akua; no ka mea, ʻaʻole ke Akua wale no ke Akua, akā ʻo ke Keiki a me ka ʻUhane Hemolele. Hoʻomaopopo ka huaʻōlelo makua i kēia ʻokoʻa kūʻokoʻa i loko o ke ʻano hanohano, kahi e pili ai ke Akua ma ke Keiki a ma o ke Keiki a me ka ʻUhane Hemolele i ka Ekalesia.
ʻO ke keiki ʻaʻole he Akua; no ka mea, ʻaʻole he keiki kāne ke Akua, akā, he makua kāne naʻe a he ʻuhane hoʻāno. Hōʻike ke keiki i kēia hoʻokaʻawale i ke ʻano hanu i pili ai ke Akua me ka Makua a hoʻouna ʻia mai e ka Makua e togiola i ko ke ao nei, a ʻo kona hoʻouna ʻana i ka ʻUhane Hemolele me ka Makua.
KaʻUhane Hemolele ʻaʻole he Akua; no ka mea, ʻo ke Akua ʻaʻole wale ka ʻUhane Hemolele, akā ʻo ka makua a me ke keiki hoʻi. Hoʻomaʻamaʻa ka ʻUhane Hemolele i kēia ʻokoʻa i ke ʻano hanohano, kahi e pili ai ke Akua me ka Makua a me ke Keiki, a ua hoʻouna ʻia mai e lākou e hoʻokō i nā hana hou o ka poʻe hewa ʻole a hoʻolaʻa i ka Ekalesia. "
Ke hoʻāʻo nei e hoʻomaopopo i ka ʻōlelo aʻoaʻo Trinity, pono mākou e makaʻala nui i ka pehea e hoʻohana ai a hoʻomaopopo i ka ʻōlelo ʻo "Ke Akua". No ke ʻano, i nā mea a pau o ka ʻ Testamentlelo hou e pili ana i ka lokahi o ke Akua, he hana ʻē ma waena o Iesū Kristo a me ke Akua ka Makua. I kēia manawa, kōkua ka pākuʻi o Bancroft ma luna. ʻO ka mea kūpono loa, pono mākou e kamaʻilio e pili ana i "ke Akua ka Makua", "ʻo ke Akua ke Keiki" a "ʻo ke Akua Hemolele" inā pili mākou i kekahi hypostasis a "kanaka" o ke Akua.
He mea kūpono ke kamaʻilio e pili ana i nā "palena", hoʻohana i nā analogies, a i ʻole e hoʻāʻo e wehewehe i ke ʻano o ke Akua. Ua maopopo keia pilikia e ka poe naauao Karistiano. Ma kāna ʻatikala, The Point of Trinitarian Theology, 1988 Toronto Journal of Theology, ʻo Roger Haight, he kumu aʻo ma ke Kula ʻo Theology ʻo Toronto, e kūkākūkā i kēia palena. Ua ʻae ʻo ia i kekahi o nā pilikia i ka Trinity theology, akā wehewehe pū ʻo ia i ke ʻano o ka Trinity he wehewehe ikaika i ke ʻano o ke Akua - e like me kā mākou i kaupalena ʻia e hiki ai i nā kānaka ke hoʻomaopopo i kēlā ʻano.
Ua ʻae pū ʻo Millard Erickson, he loea i mahalo nui ʻia a me ke kaukaʻi o ka theology, i kēia palena. I loko o kāna puke God in Three Persons, ua kuhikuhi ʻo ia ma ka ʻaoʻao 258 i ka ʻae ʻana i ka "naʻaupō" e kekahi haumāna a me kāna iho:
"Ua ninaninau ʻo [Stephen] Davis i nā wehewehe wehewehe o kēia wā [e pili ana i ka Trinity] a ke ʻike nei ʻaʻole lākou e hoʻokō ana i nā mea a lākou e ʻōlelo ai, he kūpaʻa ʻo ia i ka ʻike ʻana ua hana ʻo ia me ka hoʻopunipuni . ^ E Ha yM. Ua ʻoi aku paha kāna ʻoi aku i ʻoi aku ʻoiai me ke ʻano o ka lehulehu o mākou, a i ka wā i paʻakikī ai, e hōʻoia ʻia ʻaʻole kākou ʻike maoli i ke ʻano hoʻokahi o ke Akua a ʻokoʻa hoʻi kāna ʻekolu. "
Maopopo maoli iā mākou e hiki ai i ke Akua ke lilo i hoʻokahi a ʻekolu i ka manawa like? ʻAʻole ʻaʻole paha. ʻAʻohe o mākou ʻike ʻike i ke Akua e like me ia. ʻAʻole wale kā mākou ʻike i kaupalena ʻia, akā, kā mākou ʻōlelo hoʻi. ʻO ka hoʻohana ʻana o ka huaʻōlelo "kanaka" ma mua o ka hypostasis mai ke Akua he paʻalaha. Makemake mākou i kahi huaʻōlelo e hōʻoiaʻiʻo i ke ʻano pilikino o ko mākou Akua a i kekahi manawa ka manaʻo o ka ʻokoʻa. Eia nō naʻe, pili ka huaʻōlelo "kanaka" i ka manaʻo o ka hoʻokaʻawale ʻana i ka wā i hoʻopili ʻia i nā kanaka kanaka. Ua maopopo nā poʻe ʻaihē he akua ke ʻano o ke kanaka he hui o nā kānaka. Akā he aha kekahi kanaka o ka "ʻano akua?" ʻAʻole māua e pane. Hoʻohana mākou i ka huaʻōlelo "kanaka" no kēlā me kēia hypostasis o ke Akua no ka mea he ʻōlelo pilikino ia, a ma mua o ka mea a ke Akua he ʻano pilikino i kāna hana ʻana me mākou.
Inā hōʻole kekahi i ka manaʻo i ka Trinity, ʻaʻole ona wehewehe i ka mea e mālama ai i ka hui ʻana o ke Akua - he koi hemolele ia. ʻO kēlā ke kumu i hoʻokumu ai ka poʻe Kristiano i kēia aʻo. Ua ʻae lākou i ka ʻoiaʻiʻo ʻo ke Akua hoʻokahi. Akā makemake pū lākou e wehewehe e haʻi ʻia ʻo Iesū Kristo i loko o ka Palapala Hemolele e pili ana i ka ʻokoʻa. E like me kēia pili i ka ʻUhane Hemolele. Ua hoʻokumu ʻia ka ʻōlelo aʻoaʻo Trinity me ka manaʻo e wehewehe, me ka ʻōlelo a ke kanaka a me nā manaʻo i ʻae ʻia, pehea e hiki ai i ke Akua ke lilo i hoʻokahi a ʻekolu i ka manawa like.
ʻO nā wehewehe ʻē aʻe o ke ʻano o ke Akua ua hana ʻia i loko o nā kenekulia. ʻO Arianism kekahi o. Ua ʻōlelo ʻia kēia kumuhana ua hoʻokumu ʻia ke keiki a hiki i ka lokahi o ke Akua ke mālama. ʻO ka mea pōpilikia he mea hoʻowalewale ʻo Arius no ka mea ʻaʻole hiki ke hana ʻia ke keiki a ke Akua mau nō naʻe. ʻO nā ʻoriʻomanaʻo a pau i hōʻike ʻia e wehewehe i ke ʻano o ke Akua e pili ana i ka wānana a ke Keiki a me ka ʻUhane Hemolele ua hōʻike ʻia ʻaʻole wale i hewa a akā i loko o ka momona. ʻO ia ke kumu i ka manaʻo o ka Trinity e like me ka wehewehe ʻana i ke ʻano o ke Akua, ka mea e mālama i ka ʻoiaʻiʻo o ka palapala hemolele pili, ua hoʻomau i nā keneturi.
na Paul Kroll
